Szczepy baterii, mikroflora jelit, dobroczynne bakterie, naturalne probiotyki, prebiotyki, suplementy z probiotykami… Dużo się o tym mówi w ostatnim czasie. Nie bez powodu. Jak wiadomo jelita są naszym drugim mózgiem i centrum dowodzenia, jeśli chodzi o odporności. Tak, nasza odporność bierze się z jelit, a ich mikroflora to cała kolonia lokatorów. I tak, jak z lokatorami bywa – jedni są fajni i działają na nas pozytywnie, a inni potrafią solidnie nam zaszkodzić. O których mamy dbać, a których unikać, chyba nie trzeba pisać. Warto tylko dodać, że w jelitach zdrowego człowieka funkcjonuje nawet ok 2 kg drobnoustrojów. Gdyby pozbawić nas bakterii jelitowych, nie bylibyśmy w stanie przeżyć w normalnym środowisku. Jakie znaczenie ma flora bakteryjna jelit? Co jeśli flora jelitowa zostanie zaburzona? O tym poniżej.
Czym jest flora jelitowa? Jakie drobnoustroje zamieszkują w naszych jelitach?
Flora bakteryjna jelit, jak sama nazwa na to wskazuje, tworzona jest przez bakterie. Ale! Żeby nie było tak kolorowo, są to bakterie prozdrowotne, a więc pożyteczne, oraz potencjalnie chorobotwórcze. O ile korzystne dla zdrowia bakterie dominują w naszych jelitach, uniemożliwiając mikroorganizmom chorobotwórczym i grzybom nadmierne namnażanie się, to wtedy nie musimy o nic się martwić. Taką sytuację nazywa się prawidłową mikroflorą jelit. Gorzej jest w momencie, kiedy liczba mikroorganizmów potencjalnie chorobotwórczych przewyższa liczebność „dobrych” bakterii. Wtedy mamy do czynienia z dysbiozą jelitową – odpowiedzialną za złe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, jak również całego organizmu.
Prawidłowa flora bakteryjna – wpływ na ludzki organizmie
Flora jelitowa odgrywa istotną rolę w profilaktyce i leczeniu wielu chorób, szczególnie cywilizacyjnych. Bytujące w naszym przewodzie pokarmowym mikroorganizmy wpływają bowiem na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Korzystne dla naszego zdrowia bakterie jelitowe, przede wszystkim z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, bezpośrednio lub pośrednio koordynują funkcjonowanie każdego organu i narządu. Wspomagają procesy trawienne, neutralizują toksyny i inne potencjalnie szkodliwe substancje, hamują stany zapalne oraz stymulują komórki układu odpornościowego. Prawidłowy skład flory bakteryjnej produkuje również niektóre witaminy (te z grupy B oraz witaminę K), poprawia przyswajalność składników odżywczych, zapewnia ciągłość nabłonka jelitowego i odżywia komórki jelit za pomocą swoich metabolitów.
Co może zaburzać florę bakteryjną jelit?
Niestety pewne czynniki i sytuacje mogą przyczyniać się do zaburzenia proporcji bakterii dobrych i złych, na korzyść tych drugich. Flora jelitowa może zostać zaburzona przez przewlekły stres, antybiotyki, długotrwałe biegunki lub zaparcia, zanieczyszczenie środowiska, operacje chirurgiczne i w końcu nieodpowiednią dietę – zbyt dużo mięsa, zbyt mało błonnika, dużo żywności wysoko przetworzonej.
Skutki źle działającej flory jelitowej
Nieodpowiednio funkcjonująca flora bakteryjna jelit może mieć zgubne dla zdrowia skutki. Przede wszystkim może doprowadzić do przewlekłych chorób i zaburzeń przewodu pokarmowego, jak np. zespół jelita drażliwego lub choroba Leśniowskiego-Crohna. Może skutkować zwiększoną podatnością na infekcje, a także zwiększać ryzyko rozwoju takich chorób autoimmunologicznych, jak Hashimoto, celiakia, SM czy reumatoidalne zapalenie stawów. Skutkiem nieodpowiednio działającej flory jelitowej może być także rozwój chorób alergicznych typu astma i atopowe zapalenie skóry.
Zastanawiasz się skąd u ciebie częste infekcje wirusowe lub bakteryjne? Prawdopodobnie w ten sposób organizm wysyła ci sygnał, że Twoja flora jelitowa niedomaga. Przewlekłe bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, zaparcia i refluks? To także może być spowodowane zaburzeniami flory jelitowej. Bakterie jelitowe każdego dnia wytwarzają z błonnika pokarmowego dużą ilość krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które regenerują nabłonek przewodu pokarmowego niszczony przez leki, alkohol lub nieodpowiednią dietę. Jeśli błonnika zabraknie w diecie, to i flora bakteryjna nie ochroni nas przed dyskomfortem ze strony układu pokarmowego. Co więcej – zaburzony skład flory jelitowej może mieć także związek z tendencją do tycia! I to nie wszystko. Brak równowagi między różnymi rodzajami bakterii, drożdży i grzybów w układzie pokarmowym może powodować zmęczenie, pogorszenie kondycji psychofizycznej a nawet depresję.
Jak odbudować florę bakteryjną jelit?
Wiemy już, jakie czynniki mogą zaburzać florę jelit. W momencie, kiedy jesteśmy narażeni choć na jeden z nich, powinniśmy zadbać o terapię probiotykami – preparatami zawierającymi żywe szczepy bakterii i grzybów o prozdrowotnych właściwościach. Drobnoustroje wykorzystywane w probiotykach są szczegółowo przebadane i wyselekcjonowane, co oznacza, że w gotowych suplementach znajdują się szczepy bakterii o potwierdzonych naukowo właściwościach probiotycznych. Probiotyki skutecznie odtwarzają uszkodzoną florę jelitową, przywracając odpowiednią liczbę korzystnych bakterii, a jednocześnie eliminując namnażanie bakterii chorobotwórczych. Jak odbudować florę bakteryjną jelit poza przyjmowaniem probiotyków? Ogromną rolę w poprawie stanu flory bakteryjnej jelit odgrywają również prebiotyki. Właściwa podaż prebiotyków wspomaga zwiększenie ilości “dobrych” bakterii (np. Bifidobacterium) w przewodzie pokarmowym.
