Jogurt to jeden z najpopularniejszych i najbardziej lubianych produktów nabiałowych. Teoretycznie jest jak najbardziej zalecany i potrzebny w naszej diecie. Pamiętajmy jednak, że jogurt jogurtowi nierówny. Są takie, które warto zajadać każdego dnia, i takie, których lepiej unikać.
Co w jogurcie siedzi…?
Jogurt to fermentowany produkt na bazie ukwaszanego mleka. Istotny proces, jakim jest owo ukwaszanie, zawdzięczamy bakteriom Lactobactillus bulgaricus i Streptococcus thermophilus. Ich pożywką jest cukier mleczny – laktoza – który przy okazji zamienia się w kwas mlekowy, co jednocześnie zmienia na korzyść strukturę białek w jogurcie.
Samo zdrowie w jogurcie
Proces fermentacji, rozkładu laktozy, sprawia, że jogurt jest produktem zdrowszym, bardziej wartościowym i lepiej przyswajalnym, nawet dla osób, które cierpią na nietolerancję laktozy. Na tym jednak nie koniec dobrych składników i wartości jogurtu.
Przede wszystkim jest cennym źródłem łatwo przyswajalnego białka oraz wapnia. Zawartość egzogennych aminokwasów plasuje jogurty wysoko w codziennym menu dorosłych i dzieci. Dobre białko jest ważne w okresie rozwoju, wzrostu, ale także dla osób aktywnych fizycznie i na diecie lekkostrawnej. Tym bardziej, że jogurty odznaczają się stosunkowo niską zawartością tłuszczu.
Jogurt to także wapń, jeden z najważniejszych pierwiastków dla człowieka. Jest to nieodzowny składnik budulcowy, bierze udział w mineralizacji kości, reguluje skurcze mięśni, przewodzenie impulsów nerwowych i aktywuje prawidłowe działanie enzymów.
Dobre jogurty powinny także zawierać żywe kultury bakterii probiotycznych, które mają dobroczynny wpływ na procesy trawienne i wzmacniają odporność. Dlatego warto po nie sięgać np. podczas i po antybiotykoterapii. Jemy jogurty na zdrowie, ponieważ mają w składzie witaminy np. z grupy B.
Czytając etykiety jogurtów i wybierając te najlepsze należy natomiast unikać dodatku cukrów, sztucznych aromatów, barwników, słodzików i substancji zagęszczających.
Rodzaje jogurtów
Podstawowy podział to oczywiście jogurty naturalne i owocowe albo z innym dodatkiem smakowym (kawowe, czekoladowe itp.). Możemy także wybierać pomiędzy jogurtami słodzonymi i bez dodatku cukru – lepsze będą te drugie. Są jogurty tradycyjne – na bazie mleka krowiego i wegańskie – z napoju sojowego, kokosowego, owsianego. Inne rodzaje tego popularnego produktu to:
- Jogurt typu greckiego – naturalny i gęsty, delikatniejszy, o właściwościach zakwaszających i z bardzo dobrze przyswajalnym wapniem
- Jogurt pitny – o konsystencji płynnej, idealny na ochłodę, do picia i jako dodatek do zup, baza chłodników
- Jogurt z probiotykami – z bakteriami probiotycznymi (szczepy pałeczek kwasu mlekowego), stymuluje odporność i pracę jelit. Probiotyki to bakterie, które mają dobroczynny wpływ na układ pokarmowy, współtworzą zrównoważoną mikroflorę. Bardzo ważne w profilaktyce i podczas kuracji antybiotykowej.
- Skyr – produkt mleczny rodem z Islandii, obecnie produkowany z mleka odtłuszczonego i pasteryzowanego w temperaturze 90–100 °C z dodatkiem bakterii Streptococcus salivarius ssp. thermophilus i Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus. Charakteryzuje się wysoką zawartością białka, niewielką ilością węglowodanów, tłuszczu (ok.0,5%), а także wapnia i witamin.
Kto powinien jeść jogurty?
Jeśli nie ma specyficznych przeciwwskazań po jogurty powinien sięgać każdy, a szczególnie:
- Osoby z problemami trawiennymi, ponieważ probiotyki zawarte w jogurcie wspierają i odbudowują naturalną florę jelit i regulują procesy trawienne
- Osoby zażywające antybiotyki i po antybiotykoterapii – probiotyki chronią przed wyjałowieniem mikroflory w jelitach, zapobiegają biegunkom, zaparciom, pomagają przywrócić równowagę flory bakteryjnej
- Osoby z nietolerancją laktozy, ponieważ w procesie produkcji jogurtów dochodzi do rozkładu cukru mlecznego i w jogurcie mamy zdecydowanie mniejszą zawartość laktozy niż w mleku
- Dzieci i osoby, które potrzebują dużo białka oraz wapnia.
Jogurt – doskonały na każdy posiłek
Jogurty są smaczne, lekkostrawne i orzeźwiające (np. pitny jogurt latem). Możemy je pić, jeść na słodko, na słono. Doskonale smakują z owocami, musli, granolą, płatkami. Będą idealne na pierwsze i drugie śniadanie oraz na podwieczorek. Zastąpią tłustą śmietanę w sosach i zupach, są bazą najlepszych dipów oraz koktajli. Pasują do sałatek, surówek, białego sera. Można z nich przyrządzić lekkie desery, np. sernik na zimno z galaretki.
Domowy jogurt to jest to!
Wbrew pozorom wyprodukowanie domowego jogurtu to żadna filozofia. Wystarczy mleko, odpowiednia zakwaska, bakterie albo porządny, gęsty jogurt naturalny.
Mleko należy zagotować i wystudzić do temperatury 40-45 °C. Następnie dodajemy do niego naszą zakwaskę albo jogurt, zostawiamy w termosie lub słoju szklanym albo w specjalnej jogurtownicy na kilka godzin.
Podczas fermentacji jogurt powinien mieć ciepło. Termos można owinąć ręcznikiem, umieścić przy grzejniku, jogurtownica sama zadba o właściwą temperaturę.
Po kilku godzinach odstawiamy jogurt do ostygnięcia w lodowce, najlepiej na całą noc. W tym czasie zgęstnieje, będzie miał idealną temperaturę oraz konsystencję.
