Osoby niepełnosprawne i starsze wiekiem to duża część naszego społeczeństwa. Ich potrzeby różnią się od osób w pełni sprawnych i zdrowych, niestety często się o nich zapomina, projektując różne placówki i pomieszczenia. Tymczasem usunięcie barier architektonicznych to pierwszy i najważniejszy krok do zwiększenia samodzielności osób niepełnosprawnych lub w podeszłym wieku. Od czego warto zacząć? Oczywiście od prywatnych mieszkań takich osób. Jeśli będą mogły samodzielnie poruszać się po mieszkaniu, osiągną większy poziom samodzielności. Pomieszczeniem, które warto przystosować do potrzeb osób niepełnosprawnych w największym stopniu, jest łazienka. Brak udogodnień dla takich osób w łazience sprawia, że są one zmuszone korzystać z pomocy innych, co może być źródłem frustracji i smutku. Analogicznie, dostosowanie przestrzeni i sprzętów sanitarnych sprawi, że nawet osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim będzie mogła korzystać z łazienki i dbać o higienę osobistą bez pomocy osób trzecich. Jak powinna być urządzona łazienka dla niepełnosprawnych?
Łazienka dla niepełnosprawnych – co wziąć pod uwagę?
Bez wątpienia aranżacja łazienki dla niepełnosprawnych powinna być uwzględniona już na etapie remontu. Dostosować należy szerokość wejścia w taki sposób, by mógł przez nie swobodnie przejechać wózek inwalidzki. Ważne jest też zlikwidowanie wszelkich progów i zmian poziomów posadzki, które utrudniałyby poruszanie się wózkiem inwalidzkim. Poza tym należy zadbać o odpowiednio dużą strefę manewru dla wózka wokół umywalki, prysznica oraz wanny. Dobrym pomysłem jest też wykończenie podłogi płytkami antypoślizgowymi, które uchronią osobę poruszającą się o kuli przed poślizgnięciem się na mokrej posadzce i upadkiem. Praktycznym rozwiązaniem jest także montaż uchwytów na ścianie w różnych miejscach w łazience, aby umożliwić osobie niepełnosprawnej lub chorej podpieranie i podciąganie się. Dzięki temu mogą one samodzielnie korzystać z toalety oraz dostać się z wózka inwalidzkiego na miskę WC, do wanny lub do kabiny prysznicowej.
Warto też przemyśleć decyzję dotyczącą wyboru między kabiną prysznicową, a wanną. Dla osób poruszających się wózkiem inwalidzkim zwykle lepszym wyjściem jest prysznic. Ale osoby w podeszłym wieku mające problemy z poruszaniem się, ale chodzące, wolą wannę, w której mogą usiąść i się wygodnie umyć. Tego rodzaju decyzję należy podjąć przede wszystkim w oparciu opinii i preferencji osoby, która będzie miała korzystać z łazienki dla niepełnosprawnych.
Jak zaaranżować strefę umywalki i toalety?
Łazienka dla niepełnosprawnych powinna być podzielona na strefy – strefę umywalki i toalety oraz strefę kabiny prysznicowej bądź wanny. W każdej z nich powinna znaleźć się odpowiednia ilość miejsca, a także sprzęt dopasowany do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Umywalka dla niepełnosprawnych powinna być płaska i głęboka, zawieszona na wysokości nieprzekraczającej 80 cm, tak, aby osoba na wózku inwalidzkim mogła do niej swobodnie podjechać.
Podobnie miska WC powinna być dostosowana do potrzeb osoby niepełnosprawnej i być lekko wydłużona i podwyższona, aby móc na niej swobodnie usiąść wprost z wózka. Wysokość toalety wraz z deską powinna wynosić 48 cm, a przestrzeń po obu stronach powinna wynosić jakieś 95 cm. Istotnym elementem wyposażenia łazienki jest także lustro – najlepiej, gdy będzie uchylne, tak, aby obejmowało wysokość od 85 cm do 200 cm. Dzięki temu będzie można z niego swobodnie korzystać zarówno na siedząco, jak i na stojąco. Wokół umywalki i toalety montujemy też uchwyty do podciągania i podtrzymywania się w trakcie korzystania z nich. Uchwyty montujemy wzdłuż umywalki po jej obu stronach, tak aby wystawały o 5 cm od jej rantu. Z kolei przy toalecie montujemy uchwyt w kształcie litery L lub uchwyt poziomy, oddalony od miski WC o jakieś 30 cm.
Jak zaaranżować strefę prysznica lub wanny?
Dobór kabiny prysznicowej lub wanny jest szczególnie ważny w przypadku osób niepełnosprawnych. Standardowe modele niestety się tu nie sprawdzą. Na szczęście, na rynku dostępne są modele przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Minimalna przestrzeń brodzika w kabinie prysznicowej wynosi 100 x 100 cm. W kabinie musi znaleźć się krzesełko, na którym osoba korzystająca z niej będzie mogła usiąść i w wygodnej pozycji się umyć. Krzesełko montujemy na wysokości 48 cm. Warto też zadbać o dodatkowe uchwyty w prysznicu, a także antypoślizgową posadzkę brodzika.
Jeśli chodzi o wannę, bezwzględnie wybieramy model z drzwiczkami, które umożliwiają wejście do wanny. Wanna powinna mieć szerokość około 70 – 80 cm i głębokość 32 – 38 cm. Wejście do wanny powinno mieć szerokość taką, jak wysokość wózka inwalidzkiego, czyli około 48 cm. Potrzebne będą także siedziska montowane na krawędziach wanny. Dno wanny powinno być perforowane. W jej pobliżu nie może zabraknąć także uchwytów ułatwiających poruszanie. W zależności od potrzeb mogą to być uchwyty i poręcze poziome, proste, łukowe czy kątowe.
Podsumowując, łazienka dla niepełnosprawnych to jedno z tych pomieszczeń w domu, które trzeba dobrze zaplanować. Jego urządzenie powinno odbywać się zgodnie z przepisami dotyczącymi aranżacji przestrzeni dla takich osób.
