Elewacja budynku to jego warstwa ochronna, wykończeniowa, która chroni budynek przed niszczeniem, ale także nadaje mu odpowiednie walory estetyczne. Na rynku można spotkać kilka rodzajów elewacji – różnią się one wyglądem, ceną, właściwościami czy też wytycznymi dotyczącymi podłoża lub sposobu montażu. Jakie rodzaje elewacji wyróżniamy? Czym się charakteryzują?
Wykończenie ścian, a dobór elewacji
Na to, jaki rodzaj elewacji wybierzemy wpływ ma rodzaj standardowego wykończenia ścian domu. Wyróżniamy trzy typy: jedno, dwu- i trójwarstwowe.
Wykończenie jednowarstwowe charakteryzuje się wysoką izolacją termiczną, zatem budynek nie wymaga wykonania dodatkowego ocieplenia. Mur można wykończyć tynkiem cementowo-wapiennym lub cienkowarstwowym, jeżeli powierzchnia nie jest idealnie gładka. Czasami można też wykorzystać płytki klinkierowe.
Wykończenie dwuwarstwowe posiada oprócz warstwy nośnej także wykończenie termoizolacyjne budynku po jego zewnętrznej stronie. Jeżeli jest mocowana bezpośrednio do muru, elewację wykonuje się tylko z tynku cienkowarstwowego. Jeśli natomiast ocieplenie wykonane jest metodą lekką suchą, należy na ruszcie zamontować panele lub deski.
Wykończenie trójwarstwowe posiadają warstwę nośną, termoizolacyjną oraz osłonową, czyli elewacyjną. Warstwę osłonową wykonuje się najczęściej z dekoracyjnych cegieł klinkierowych lub silikatowych, które nie wymagają wykończenia, w przeciwieństwie do bloczków betonowych lub zwykłych cegieł ceramicznych.
Rodzaje elewacji i ich charakterystyka
Omówmy teraz niektóre popularne rodzaje elewacji, sposób ich montażu oraz najważniejsze cechy.
1. TYNK CEMENTOWO-WAPIENNY. To jedne z najstarszych oferowanych na rynku budowlanym rodzajów zabezpieczenia ścian budynków. To zaprawa grubowarstwowa, która charakteryzuje się wysoką trwałością, odpornością na czynniki zewnętrzne i atmosferyczne, a także wodoszczelnością i paraprzepuszczalnością. Ponieważ tynki cementowo-wapienne aplikujemy bezpośrednio na mury, sprawdzą się wyłącznie w przypadku wykończeni jednowarstwowych. Można je stosować na podłoża mineralne i gipsowe, nie sprawdzą się jednak w przypadku powierzchni metalowych, drewnianych i z tworzyw sztucznych ze względu na niską przyczepność.
2. PŁYTKI KLINKIEROWE. Można nimi wykończyć ściany trójwarstwowe. Odznaczają się efektownym i eleganckim wyglądem, dużą ilością kolorów do wyboru, a także wysoką odpornością na uszkodzenia i zabrudzenia. Ich dużą zaletą jest odporność na niskie temperatury, zatem świetnie sobie radzą w porze zimowej, przy wysokim mrozie.
3. ELEWACJA KAMIENNA. Może być wykonana z różnych odmian naturalnego kamienia, takich jak granit, bazalt, kwarcyt, marmur, łupek, wapń czy piaskowiec. Elewacja z kamienia nie wymaga częstej konserwacji, jest wyjątkowo odporna na zmienne warunki atmosferyczne i upływ czasu. Świetnie komponuje się z dodatkami drewna czy przeszkleniami, dając bardzo nowoczesny efekt.
4. DREWNIANA OKŁADZINA. Elewacja wykonana z drewna jest bardzo efektowna i nowoczesna. Przy odpowiednim doborze desek oraz właściwej i regularnej konserwacji jest też odporna na wodę, słońce, mróz i inne czynniki zewnętrzne. Bardzo ważny jest dobór desek i sposób ich montażu – wybieramy deski o grubości minimalnej 16 mm i szerokości do 150 mm. Montujemy je na zakładkę, czyli górna deska zachodzi na dolną.
Najczęstsze błędy popełniane przy montażu elewacji
Wykonując elewację swojego domu, należy wziąć pod uwagę kilka spraw.
Po pierwsze, elewacja ma być przede wszystkim trwała – jej kolor czy walory estetyczne to raczej sprawa drugorzędna.
Po drugie, kluczowe znaczenie ma jej prawidłowe położenie – źle wykonana elewacja nie spełni swej roli, szybko się zniszczy, a także nie będzie wyglądać atrakcyjnie. Zwracajmy więc szczególną uwagę na powstające zgrubienia, nierówności czy luki w materiale i eliminujmy je od razu. Później nie będzie to możliwe.
Po trzecie, musimy wziąć pod uwagę otoczenie naszego domu – jeżeli jest ono wilgotne bądź narażone na wysokie zanieczyszczenie, będzie to szybko widać na elewacji. W efekcie powstanie na niej zielony nalot z mchów, porostów i glonów lub ciemne plamy z kurzu i brudu unoszącego się np. z pobliskiej ruchliwej ulicy. Warto więc pilnować regularnego czyszczenia elewacji i zaopatrzyć się w środki biobójcze i grzybobójcze.
Po czwarte, wybierzmy odpowiedni okres na montaż elewacji. Najlepszy czas to okres od maja do czerwca. Temperatury w tym czasie zwykle nie są jeszcze bardzo wysokie, a jednocześnie wilgotność powietrza jest niższa niż w innych miesiącach. Jest więc szansa na szybkie wyschnięcie lub stwardnienie tynku. Jeżeli wybraliśmy metodę tynkowania na mokro, należy zakończyć prace nim temperatura na zewnątrz spadnie do 5 stopni Celsjusza. Z tego względu rozpoczynanie prac w okresie jesienno-zimowym nie jest dobrą decyzją.
Po piąte, przed rozpoczęciem montażu elewacji należy zadbać, by ściana była dokładnie oczyszczona i wygładzona. Dzięki temu elewacja będzie miała lepszą przyczepność, a prace przebiegną szybciej i sprawniej.
